Detailhandel
De in 2018 vastgestelde Retailvisie schetst een beeld van de huidige structuur en toekomstige ontwikkelingen van de Utrechtse detailhandel. Het beleid van de provincie is er op gericht om samen met gemeenten en betrokken marktpartijen de vitaliteit van de bestaande winkelgebieden te behouden en waar mogelijk te versterken.
De geschetste ontwikkelingen in de Retailvisie zijn nog steeds actueel. Ondanks de sterk aantrekkende economie sloten in 2019 verschillende winkelketens hun deuren. Uit een update van het Koopstromenonderzoek in 2019 bleek dat middelgrote steden/winkelcentra nog steeds terrein verliezen aan met name het internet en enkele grote steden. Hoewel het volume nog beperkt is, is de afgelopen periode wel sprake van een verdubbeling van de verkopen van dagelijkse goederen via internet. Op de langere termijn zou dit een grote negatieve invloed kunnen krijgen op het functioneren van de centra van dorpen en kleinere winkelgebieden. Op grond van een uitspraak in 2019 van het Europees Hof wordt het landelijke beleid voor detailhandel opnieuw bekeken. In deze uitspraak wordt de detailhandel als dienst gezien waarop de Europese Dienstenrichtlijn van toepassing is. Vooralsnog heeft deze uitspraak weinig directe gevolgen voor het provinciale beleid. Wel zijn regels over branchering en oppervlaktematen in gemeentelijk bestemmingsplannen aan sterke voorwaarden gebonden. Dit betekent het dat beleid steeds beter onderbouwd moet worden en daarmee ook de informatievoorziening vanuit de provincie richting gemeenten belangrijker wordt via leegstandsmonitoring en koopstromenonderzoek. Voor de aanpak van leegstand in winkelpanden is ook Ontwikkelingsmaatschappij Utrecht (OMU) gevraagd een rol te spelen. De provincie heeft daarvoor in 2019 en 2020 elk € 500.000 op de aandelen gestort. Kantoren
In september 2019 is het inpassingsplan Kantoren onherroepelijk geworden na intrekking van een beroepsprocedure bij de Raad van State. Daarmee is uitvoering gegeven aan het sturend spoor van de Provincial Aanpak Kantoren en de Thematische Structuurvisie Kantoren 2016-2027 en is alle planologische overcapaciteit definitief gereduceerd. Het inpassingsplan Kantoren geeft inzicht in de nog resterende plancapaciteit waaraan volgens het Kantorenmarktonderzoek 2015 en de Monitor 2018 tot en met 2027 nog behoefte is.
In het faciliterende spoor wordt vanuit het programma Binnenstedelijke Ontwikkeling gewerkt aan een gebiedsgerichte aanpak van kantoortransformaties. Daarnaast is de Ontwikkelingsmaatschappij Utrecht (OMU) actief met kantoortransformatie. In 2019 was de OMU betrokken bij projecten waarin in totaal 23.000 vierkante meter aan kantoorruimte is getransformeerd. Hiermee voldoet OMU ruimschoots aan de jaarlijkse doelstelling van 10.000 vierkante meter. Bedrijventerreinen
Door de sterke economische groei is het aanbod voor bedrijfshuisvesting in 2019 schaars geworden. Veel gemeenten hebben te kampen met een tekort aan bedrijventerrein. Voor de omgevingsvisie en als nadere uitwerking van de Ruimtelijk Economische Strategie zijn nieuwe prognoses gemaakt over de toekomstige behoefte aan bedrijventerreinen. Daarbij is ook een analyse gemaakt van de behoefte naar bedrijfsruimte op informele werklocaties , om zo ook de vraag naar de combinatie van wonen en werken beter in beeld te krijgen. Deze prognose is in oktober 2019 afgerond en vormt een belangrijke bouwsteen voor de Omgevingsvisie en -verordening. In deze visie wordt gekozen voor terughoudendheid met de ontwikkeling van nieuwe bedrijventerreinen en extra inzet op intensivering/herstructurering van bestaande bedrijventerreinen.
Op het gebied van herstructurering/intensivering van bedrijventerreinen is in 2019 beperkt voortgang geboekt. Omdat bedrijfsruimtes vaak volledig verhuurd/bezet zijn, hebben gemeenten weinig animo en mogelijkheden om een herstructureringsproces op te starten. Toch zijn via de OMU diverse projecten gestart. Ook is de OMU als adviseur voor gemeenten en bedrijfsleven betrokken bij enkele projecten. De OMU ontwikkelde circa vier hectare aan geherstructureerd bedrijventerrein en bleef daarmee iets achter bij de doelstelling van vijf hectare in 2019. | 