Beleidsdoelen

Begeleiding gemeentelijke plannen
De provincie heeft zich ingezet om gemeenten en belanghebbenden in een vroegtijdig stadium te adviseren over hun ruimtelijke plannen en initiatieven. Dit om gebiedsgericht provinciale belangen aan die van gemeenten te verbinden en plannen die in strijd zijn met provinciaal ruimtelijk beleid zo vroeg mogelijk te signaleren, bespreken en aan te passen. De focus lag op complexe projecten, waarbij (meerdere) provinciale belangen spelen.

In 2019 hebben gemeenten in totaal 358 plannen, vergunningen en principeverzoeken voor reactie aan ons voorgelegd of als ontwerp of vastgestelde versie gepubliceerd. Het ging om 148 ‘zienswijze-mogelijke’ plannen (101 ontwerpbestemmingsplannen en 47 omgevingsvergunningsaanvragen). In twee gevallen (1,4%) is door ons een zienswijze ingediend omdat het plan in strijd was met de PRS/PRV. Daarnaast is bij twee vastgestelde plannen een reactieve aanwijzing gegeven en tegen een plan beroep ingesteld.  

In een aantal gevallen (bij een niet adequate vertaling van de PRV, onze vooroverleg-reactie of zienswijze) is dus het wettelijk instrumentarium ingezet. Slechts in een enkel geval is er bestuurlijk bewust door gemeenten gekozen om het ontwerpplan of de vergunning met (enige) afwijking van de PRV vast te stellen. Conclusie is dat onze provinciale inzet in 2019 vrijwel altijd tot aanpassing van de plannen aan het provinciaal beleid heeft geleid. In een enkel geval was nog een zienswijze of aanwijzing of beroep aan de orde. Het beeld is daarmee dat gemeenten adequaat rekening houden met de kaders van ons beleid.

Een specifieke positie neemt het project duurzame ontwikkeling Paleis Soestdijk in. Voor de duurzame instandhouding van het landgoed Paleis Soestdijk zijn in 2019 door de ontwikkelaar  MeyerBergman Erfgoed Groep (MBE) in overleg met de gemeenten Baarn en Soest en de provincie de plannen verder uitgewerkt.  In de voorbereiding van een uitvoerbaar voorontwerp-bestemmingsplan zijn meerdere onderzoeken, waaronder voor natuur uitgevoerd. Met name over de aanvankelijk geplande omvangrijke woningbouwontwikkeling is veel discussie geweest, i.v.m. de strijdigheid met provinciaal natuurbeleid en met een motie van de gemeenteraad van Baarn. Eind 2019 is een ultieme poging gestart om met de gemeente, de provincie, het Rijksvastgoedbedrijf en de MBE-groep tot  een oplossing voor de ontstane problematiek te komen. Dat doel is met een aangepast plan in het eerste kwartaal van 2020 bereikt

Ruimtelijke Agenda Gemeenten (RAG) & Omgevingsagenda Gemeenten
De Ruimtelijke Agenda’s Gemeenten gebruiken we om de opgaven uit de Provinciale Ruimtelijke Structuurvisie samen met gemeenten uit te voeren en om ruimtelijke thema’s in samenhang te bespreken. Doel is om gebiedsgerichte provinciale belangen  vroegtijdig, geïntegreerd en sneller aan die van gemeenten te verbinden. Het is hierbij belangrijk kennis en informatie goed te ontsluiten.  Om dit te realiseren, zijn in- en externe netwerken in ontwikkeling. Ook wordt gewerkt aan een digitale geografische samenwerkingskaart die eenvoudig te raadplegen is. Met deze werkwijze van kort cyclisch contact signaleren en agenderen we mogelijkheden voor gebiedsgerichte samenwerking bij verschillende gemeentelijke omgevingsvisietrajecten en nieuwe ruimtelijke opgaven. In elf gebieden heeft deze werkwijze gezorgd voor nieuwe vroegtijdige samenwerking met gemeenten. Een voorbeeld is de transformatie van maatschappelijk vastgoed en gebiedsontwikkeling bij de Dalweg in  Soest. In het gemeentehuis komen meer mogelijkheden voor maatschappelijke en culturele activiteiten waar inwoners elkaar kunnen ontmoeten. Op de plek van de sporthal die hierdoor vrijkomt, komen ongeveer 150 woningen. Het provinciale programma Binnenstedelijke Ontwikkeling is ingezet om de gemeente bij deze opgave te ondersteunen.
Een ander voorbeeld is het initiatief tot gebiedsontwikkeling op de locatie Zon en Schild in Amersfoort. Het plan is om hier rond de 500 woningen te realiseren. De samenwerking heeft geresulteerd in een ruimtelijk kader dat in november 2019 door de gemeenteraad is vastgesteld. In dit kader zijn de provinciale belangen gebiedsgericht behartigd.

In 2019 is verkend hoe de Ruimtelijke Agenda Gemeenten zich kan ontwikkelen tot Omgevingsagenda Gemeenten. Uit deze verkenning blijkt dat de Omgevingsagenda Gemeenten qua vorm en proces moet aansluiten bij de dynamiek van de gebiedsgerichte uitvoering. Snelle integrale methodieken kunnen helpen om de samenwerking samenhangend te verkennen en vorm te geven. De waterschappen hebben in een oriënterend gesprek aangegeven dat zij graag aansluiten bij deze methodieken.