Uitvoeren programma Hart van de Heuvelrug

1.3.4	Uitvoeren van programma Hart van de Heuvelrug
Hart van de Heuvelrug is een unieke integrale gebiedsontwikkeling in het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug. De projecten variëren van nieuwe natuur tot woningbouw, van ecoducten tot duurzame bedrijventerreinen. Nieuwe en verbonden natuur als uitgangspunt voor duurzame ontwikkeling van wonen, werken, zorg en recreatie. Het programma richt zich op het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit en belevingswaarde van de Utrechtse Heuvelrug. De Utrechtse Heuvelrug is Nederlands op één na grootste aaneengesloten natuurgebied. Het dreigde verregaand te versnipperen door bebouwing en wegen. Met het gebiedsprogramma Hart van de Heuvelrug willen de provincie Utrecht, gemeenten Zeist en Soest en het Utrechts Landschap de versnippering stoppen. Op 5 juni 2015 hebben de gemeenten Soest en Zeist en de provincie ingestemd met de samenwerkingsovereenkomsten Hart van de Heuvelrug en Vliegbasis Soesterberg. Daarin zijn afspraken gemaakt over de samenwerking de projecten die in de komende jaren nog worden uitgevoerd. Door de aanleg van ecoducten en de realisatie van natuur is een aaneengesloten natuurgebied ontstaan van ruim 700 hectare. Door bebouwing en natuur te herschikken is er ruimte ontstaan voor wonen, werken, recreatie en zorg. De gebiedsontwikkeling Hart van de Heuvelrug-Vliegbasis Soesterberg is meer dan een verzameling ruimtelijke projecten. Het is een integrale aanpak. Het programma gaat uit van een ‘schaakbordmodel’. Door slim om te gaan met de beperkte beschikbare ruimte moet het mogelijk zijn functies op de juiste plek te ontwikkelen. Met de opbrengsten vanuit gronduitgifte voor wonen en werken investeren de gebiedspartners in de ontwikkeling van natuur. Lees meer over de verschillende projecten op het projectenblad Hart van de Heuvelrug. Binnen het programma hebben ook de gemeenten Zeist en Soest ontwikkelprojecten onder hun regie. De gemeente Zeist is projecttrekker van de Willem Arntzhoeve en Huis ter Heide West en de gemeente Soest van Apollo Noord- Kontakt der Kontinenten, Sauna Soesterberg en Oude Tempel. De provincie is financieel eindverantwoordelijk voor deze projecten. Dit is in 2015 vastgelegd in de Samenwerkingsovereenkomst (SOK) Hart van de Heuvelrug. Deze jaarrekening laat alleen de provinciale projecten zien. In de Tussenrapportage Hart van de Heuvelrug (september 2019 ) en mastergrex Hart van de Heuvelrug (maart 2020) worden ook de gemeentelijke projecten toegelicht, zowel inhoudelijk als financieel. Woonwijk Vliegbasis Soesterberg (VBS) De ambitie voor Woonwijk Vliegbasis Soesterberg is een duurzame en kwalitatief hoogwaardige woonwijk die past in de bijzondere omgeving van de Vliegbasis. Een woonwijk waar de natuur deel van uitmaakt. De planontwikkeling van de woonwijk vordert, maar heeft vertraging opgelopen door aangetroffen bodemverontreiniging (PFOS). De procedure voor ontheffing Wet Natuurbescherming zal worden opgestart. Naast de ontheffing Wet Natuurbescherming voor een aantal diersoorten is met name voor de vogelsoort veldleeuwerik samen met de gebiedspartners een pakket aan mitigerende maatregelen opgesteld dat de duurzame instandhouding van de Veldleeuwerik na realisatie van de woonwijk waarborgt. Dit pakket aan maatregelen is klaar en is opgenomen in het activiteitenplan voor de ontheffingsaanvraag. Na signalen in 2018 is in voorjaar van 2019 vastgesteld dat er een ernstige verontreiniging met PFOS zich bevindt op de locatie van de voormalige brandweerkazerne en de voormalige brandweeroefenplaats. Op dit moment is nog niet bekend hoe de verontreiniging met PFOS zal worden gesaneerd. Reden hiervan is dat er nog geen landelijke vastgestelde toetsingskaders en regelgeving beschikbaar is en de saneringstechnieken nog in ontwikkeling zijn. Met het ministerie van Defensie is een plan van aanpak opgesteld om gezamenlijk te komen tot een saneringsoplossing en worden afspraken gemaakt m.b.t. verantwoordelijkheden. De aangetroffen bodemverontreiniging heeft gevolgen voor de ontwikkeling van de woonwijk. De omvang van het risico en de effecten op onder andere de planning worden momenteel nader in beeld gebracht. In 2019 is de verkoopstrategie van de woonwijk voorbereid. Park Vliegbasis Soesterberg Met de verkoop van Park Vliegbasis Soesterberg van de provincie Utrecht aan Utrechts Landschap zijn de rollen veranderd. Vanuit deze nieuwe rolverdeling zijn de gebiedspartners met elkaar in gesprek over de verdere ontwikkeling van Park Vliegbasis Soesterberg. De realisatie van de recreatieve paden, routes en recreatieve voorzieningen zijn in een vergevorderd stadium. Naast de woonwijk zijn er nog andere lopende projecten: kavels westflank (voorheen Dolderseweg) en de ecologische corridor New Amsterdam. Meer informatie daarover is terug te vinden op het projectblad Hart van de Heuvelrug.

1.3.4

Uitvoeren van programma Hart van de Heuvelrug

Hart van de Heuvelrug is een unieke integrale gebiedsontwikkeling in het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug. De projecten variëren van nieuwe natuur tot woningbouw, van ecoducten tot duurzame bedrijventerreinen. Nieuwe en verbonden natuur als uitgangspunt voor duurzame ontwikkeling van wonen, werken, zorg en recreatie. Het programma richt zich op het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit en belevingswaarde van de Utrechtse Heuvelrug.

De Utrechtse Heuvelrug is Nederlands op één na grootste aaneengesloten natuurgebied. Het dreigde verregaand te versnipperen door bebouwing en wegen. Met het gebiedsprogramma Hart van de Heuvelrug willen de provincie Utrecht, gemeenten Zeist en Soest en het Utrechts Landschap de versnippering stoppen. Op 5 juni 2015 hebben de gemeenten Soest en Zeist en de provincie ingestemd met de samenwerkingsovereenkomsten Hart van de Heuvelrug en Vliegbasis Soesterberg. Daarin zijn afspraken gemaakt over de samenwerking de projecten die in de komende jaren nog worden uitgevoerd. Door de aanleg van ecoducten en de realisatie van natuur is een aaneengesloten natuurgebied ontstaan van ruim 700 hectare. Door bebouwing en natuur te herschikken is er ruimte ontstaan voor wonen, werken, recreatie en zorg.

De gebiedsontwikkeling Hart van de Heuvelrug-Vliegbasis Soesterberg is meer dan een verzameling ruimtelijke projecten. Het is een integrale aanpak. Het programma gaat uit van een ‘schaakbordmodel’. Door slim om te gaan met de beperkte beschikbare ruimte moet het mogelijk zijn functies op de juiste plek te ontwikkelen. Met de opbrengsten vanuit gronduitgifte voor wonen en werken investeren de gebiedspartners in de ontwikkeling van natuur. Lees meer over de verschillende projecten op het projectenblad Hart van de Heuvelrug.
Binnen het programma hebben ook de gemeenten Zeist en Soest ontwikkelprojecten onder hun regie. De gemeente Zeist is projecttrekker van de Willem Arntzhoeve en Huis ter Heide West en de gemeente Soest van Apollo Noord- Kontakt der Kontinenten, Sauna Soesterberg en Oude Tempel. De provincie is financieel eindverantwoordelijk voor deze projecten. Dit is in 2015 vastgelegd in de Samenwerkingsovereenkomst (SOK) Hart van de Heuvelrug.
Deze jaarrekening laat alleen de provinciale projecten zien. In de Tussenrapportage Hart van de Heuvelrug (september 2019 ) en mastergrex Hart van de Heuvelrug (maart 2020) worden ook de gemeentelijke projecten toegelicht, zowel inhoudelijk als financieel.

Woonwijk Vliegbasis Soesterberg (VBS)
De ambitie voor Woonwijk Vliegbasis Soesterberg is een duurzame en kwalitatief hoogwaardige woonwijk die past in de bijzondere omgeving van de Vliegbasis. Een woonwijk waar de natuur deel van uitmaakt. De planontwikkeling van de woonwijk vordert, maar heeft vertraging opgelopen door aangetroffen bodemverontreiniging (PFOS). De procedure voor ontheffing Wet Natuurbescherming zal worden opgestart. Naast de ontheffing Wet Natuurbescherming voor een aantal diersoorten is met name voor de vogelsoort veldleeuwerik samen met de gebiedspartners een pakket aan mitigerende maatregelen opgesteld dat de duurzame instandhouding van de Veldleeuwerik na realisatie van de woonwijk waarborgt. Dit pakket aan maatregelen is klaar en is opgenomen in het activiteitenplan voor de ontheffingsaanvraag.

Na signalen in 2018 is in voorjaar van 2019 vastgesteld dat er een ernstige verontreiniging met PFOS zich bevindt op de locatie van de voormalige brandweerkazerne en de voormalige brandweeroefenplaats. Op dit moment is nog niet bekend hoe de verontreiniging met PFOS zal worden gesaneerd. Reden hiervan is dat er nog geen landelijke vastgestelde toetsingskaders en regelgeving beschikbaar is en de saneringstechnieken nog in ontwikkeling zijn. Met het ministerie van Defensie is een plan van aanpak opgesteld om gezamenlijk te komen tot een saneringsoplossing en worden afspraken gemaakt m.b.t. verantwoordelijkheden. De aangetroffen bodemverontreiniging heeft gevolgen voor de ontwikkeling van de woonwijk. De omvang van het risico en de effecten op onder andere de planning worden momenteel nader in beeld gebracht. In 2019 is de verkoopstrategie van de woonwijk voorbereid.

Park Vliegbasis Soesterberg
Met de verkoop van Park Vliegbasis Soesterberg van de provincie Utrecht aan Utrechts Landschap zijn de rollen veranderd. Vanuit deze nieuwe rolverdeling zijn de gebiedspartners met elkaar in gesprek over de verdere ontwikkeling van Park Vliegbasis Soesterberg. De realisatie van de recreatieve paden, routes en recreatieve voorzieningen zijn in een vergevorderd stadium. Naast de woonwijk zijn er nog andere lopende projecten: kavels westflank (voorheen Dolderseweg) en de ecologische corridor New Amsterdam. Meer informatie daarover is terug te vinden op het projectblad Hart van de Heuvelrug.

Beoogde resultaten 2019	Gerealiseerde resultaten 2019
Woonwijk Vliegbasis: De aanvraag ontheffing Wet Natuurbescherming voor de woonwijk is ingediend en door het bevoegd gezag behandeld. Er is een start gemaakt met de inrichtingswerkzaamheden (bouwrijp maken, inrichten overgangszone). Het bouwrijpmaken van het terrein is gestart. De aanbesteding voor de verkoop van de kavels Dolderseweg is gestart.	De aanvraag ontheffing voor de woonwijk is niet in 2019 ingediend. De voorbereiding vraagt meer aandacht en overleg met bevoegd gezag. Er is niet gestart. De uitvoering kan pas volgen na het verkrijgen van ontheffing Wnb. Er is gestart met onderdelen zoals het opsporen van niet gesprongen explosieven. De verkoop van de kavels Dolderseweg is gestopt na een rekenkameronderzoek.
Park Vliegbasis/ecologische corridor: De aanvraag voor een ontheffing Wet Natuurbescherming padenplan fase 2 is ingediend en door het bevoegd gezag behandeld. Er zijn duidelijke afspraken over programmering van evenementen in het park. Er zijn goede afspraken gemaakt over het uitvoeringsproces van de ecologische corridor Camp New Amsterdam.	Niet meer nodig: door aanpassing van het padenplan is de ontheffing Wnb niet meer noodzakelijk. Deze afspraken zijn niet gemaakt. Het evenement Koude Oorlog in oktober 2019 is gebruikt als pilot om te kijken of er draagvlak is voor de samenwerking op gebied van culturele programmering. De gesprekken zijn gestart, maar vanwege beperkte capaciteit bij RVB/ Defensie is dit nog niet afgerond .

Beoogde resultaten 2019

Gerealiseerde resultaten 2019

Woonwijk Vliegbasis:

De aanvraag ontheffing Wet Natuurbescherming voor de woonwijk is ingediend en door het bevoegd gezag behandeld.
Er is een start gemaakt met de inrichtingswerkzaamheden (bouwrijp maken, inrichten overgangszone).
Het bouwrijpmaken van het terrein is gestart.
De aanbesteding voor de verkoop van de kavels Dolderseweg is gestart.

De aanvraag ontheffing voor de woonwijk is niet in 2019 ingediend. De voorbereiding vraagt meer aandacht en overleg met bevoegd gezag.
Er is niet gestart. De uitvoering kan pas volgen na het verkrijgen van ontheffing Wnb.
Er is gestart met onderdelen zoals het opsporen van niet gesprongen explosieven.
De verkoop van de kavels Dolderseweg is gestopt na een rekenkameronderzoek.

Park Vliegbasis/ecologische corridor:

De aanvraag voor een ontheffing Wet Natuurbescherming padenplan fase 2 is ingediend en door het bevoegd gezag behandeld.
Er zijn duidelijke afspraken over programmering van evenementen in het park.
Er zijn goede afspraken gemaakt over het uitvoeringsproces van de ecologische corridor Camp New Amsterdam.

Niet meer nodig: door aanpassing van het padenplan is de ontheffing Wnb niet meer noodzakelijk.
Deze afspraken zijn niet gemaakt. Het evenement Koude Oorlog in oktober 2019 is gebruikt als pilot om te kijken of er draagvlak is voor de samenwerking op gebied van culturele programmering.
De gesprekken zijn gestart, maar vanwege beperkte capaciteit bij RVB/ Defensie is dit nog niet afgerond .

Wijziging in verantwoording programma Hart van de Heuvelrug/Vliegbasis Soesterberg
Tot en met 2017 is het programma Hart van de Heuvelrug/Vliegbasis Soesterberg in de provinciale jaarcyclusproducten op inhoud verantwoord op het projectblad Hart van de Heuvelrug en het was financieel terug te vinden in de toelichting op de balans, onder de Voorraden.
Vanaf 2018 is – om te voldoen aan de regelgeving in het BBV - de opzet van het programma in de financiële administratie en verantwoording gewijzigd.
Deze wijziging heeft ook invloed op de verantwoording op programma 1 in 2019:

Alle inkomsten en uitgaven van de grondexploitatie-projecten in de Voorraden, lopen via programma 1.
Op de projecten in de Voorraden wordt tussentijdse winst genomen. Deze winstneming komt als baat op programma 1.
Op de afgeronde projecten in de vaste activa wordt afgeschreven. De afschrijvingslast komt op programma 1.
Het saldo van deze baat en last dient – om recht te doen aan de afspraken met de gemeenten Soest en Zeist – beschikbaar te blijven voor het programma Hart van de Heuvelrug/Vliegbasis Soesterberg.

De vorm en inhoud van het projectblad zijn niet aangepast. Daar wordt de voortgang van het programma verantwoord.
.